Μετατρέποντας τα απόβλητα σε ενέργεια
ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ ΕΥΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
Γράφει η Εύη Κωνσταντοπούλου *
Καθώς ο κόσμος αντιμετωπίζει το κλιμακούμενο ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων, η εύρεση βιώσιμων λύσεων έχει γίνει πιο κρίσιμη από ποτέ. Μεταξύ αυτών, η μετατροπή των απορριμμάτων σε ενέργεια αποτελεί μια πολλά υποσχόμενη οδό για τον μετριασμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζει την αυξανόμενη ζήτηση ενέργειας. Αυτή η προσέγγιση όχι μόνο προσφέρει μια μέθοδο μείωσης της χρήσης των χωματερών, αλλά συμβάλλει επίσης στην παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας, τονίζοντας τα διπλά οφέλη της τόσο για τη διαχείριση απορριμμάτων όσο και για τον ενεργειακό τομέα.
Στην Ελλάδα, η πρόκληση της διαχείρισης των απορριμμάτων είναι ιδιαίτερα πιεστική. Η χώρα έχει δυσκολευτεί με υψηλά επίπεδα παραγωγής απορριμμάτων, με στατιστικά στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος να δείχνουν ότι η Ελλάδα παρήγαγε περίπου 502 κιλά αστικών απορριμμάτων κατά κεφαλήν το 2019, ελαφρώς πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ των 492 κιλών. Η εξάρτηση από τους χώρους υγειονομικής ταφής παραμένει σημαντικά υψηλή, με ένα σημαντικό μέρος των απορριμμάτων να μην ανακυκλώνεται ή να χρησιμοποιείται για παραγωγή ενέργειας. Αυτό το σενάριο υπογραμμίζει τις δυνατότητες της Ελλάδας να αξιοποιήσει πιο αποτελεσματικά τις τεχνολογίες Waste- to-Energy (μετατροπής αποβλήτων σε ενέργεια), μεταμορφώνοντας το τοπίο διαχείρισης αποβλήτων και τις στρατηγικές παραγωγής ενέργειας.
Οι τεχνολογίες Waste-to-Energy (WtE) προσφέρουν μια βιώσιμη μέθοδο διαχείρισης των αποβλήτων μετατρέποντας τα μη ανακυκλώσιμα απόβλητα σε χρησιμοποιήσιμες μορφές ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της θερμότητας, των καυσίμων και της ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτές οι τεχνολογίες περιλαμβάνουν κυρίως την αποτέφρωση, όπου τα απόβλητα καίγονται για την παραγωγή ενέργειας, την αεριοποίηση, μια διαδικασία που μετατρέπει τα οργανικά υλικά σε υδρογόνο και μονοξείδιο του άνθρακα μέσω υψηλών θερμοκρασιών και περιορισμένου οξυγόνου και την αναερόβια χώνευση, η οποία διασπά τα οργανικά απόβλητα σε βιοαέριο απουσία οξυγόνου.
Οι μέθοδοι αυτές έχουν πολλά πλεονεκτήματα, κυρίως τη δυνατότητά τους να μειώνουν σημαντικά τον όγκο των απορριμμάτων που αποστέλλονται σε χώρους υγειονομικής ταφής έως και 90%, μετριάζοντας έτσι τη ρύπανση της γης και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Επιπλέον, η ενέργεια που παράγεται μέσω αυτών των διεργασιών συμβάλλει στη μείωση της εξάρτησης από ορυκτά καύσιμα, στην προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας. Παρά αυτά τα οφέλη, η υιοθέτηση των τεχνολογιών WtE απαιτεί προσεκτική εξέταση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, της αποτελεσματικότητας και της οικονομικής βιωσιμότητας.
Η αποτελεσματική συλλογή απορριμμάτων είναι πρωταρχικής σημασίας για την επιτυχία της μετατροπής αποβλήτων σε ενέργεια και οι παραλείψεις διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο από αυτή την άποψη.
Οι Κάδοι για Μπάζα είναι καθοριστικοί για τον διαχωρισμό και τη συλλογή απορριμμάτων. Επιτρέπουν τη συλλογή μιας τεράστιας ποικιλίας τύπων απορριμμάτων, από δομικά σκουπίδια έως οικιακά απορρίμματα, με τρόπο που διευκολύνει την επακόλουθη επεξεργασία και μετατροπή σε ενέργεια.
Το τοπίο των τεχνολογιών Waste-to-Energy (WtE) εξελίσσεται ταχέως, με πολυάριθμες καινοτομίες που ενισχύουν την αποτελεσματικότητα και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα αυτών των διαδικασιών. H ενσωμάτωση διαδικασιών προηγμένης θερμικής επεξεργασίας (ATT), όπως η αεριοποίηση πλάσματος, παρέχει έναν καθαρότερο και πιο αποτελεσματικό τρόπο μετατροπής των απορριμμάτων σε ενέργεια, μειώνοντας τις εκπομπές σε σύγκριση με τις παραδοσιακές μεθόδους αποτέφρωσης. Αυτές οι καινοτόμες λύσεις μπορούν να επεξεργαστούν ένα ευρύ φάσμα αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προηγουμένως θεωρούνταν μη ανακυκλώσιμα, μετατρέποντάς τα σε πολύτιμους πόρους όπως το αέριο σύνθεσης, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ή την παραγωγή βιοκαυσίμων.
Επιπρόσθετα, η ανάπτυξη μικρής κλίμακας συστημάτων αναερόβιας χώνευσης κερδίζει έδαφος στην Ελλάδα, ιδιαίτερα σε αγροτικές και νησιωτικές κοινότητες. Αυτά τα συστήματα έχουν σχεδιαστεί για να επεξεργάζονται οργανικά απόβλητα, όπως τρόφιμα και γεωργικά απόβλητα, απευθείας στην πηγή, μειώνοντας τις ανάγκες μεταφοράς και ενισχύοντας την τοπική παραγωγή βιοαερίου για θέρμανση, ηλεκτρική ενέργεια και ως καύσιμο οχημάτων. Η αποκέντρωση των εγκαταστάσεων WtE όχι μόνο συμβάλλει στην κυκλική οικονομία αλλά και ευθυγραμμίζεται με τους εθνικούς στόχους της Ελλάδας για βιώσιμη ανάπτυξη και ενεργειακή ανεξαρτησία.
To μέλλον της ανακύκλωσης σκουπιδιών σε ενέργεια στην Ελλάδα φαίνεται πολλά υποσχόμενο, με τη δυνατότητα να συμβάλει σημαντικά στο ενεργειακό μείγμα της χώρας και στους στόχους μείωσης των απορριμμάτων. Η δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης για μείωση της χρήσης χωματερών και αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης, όπως περιγράφεται στις εθνικές και πανευρωπαϊκές περιβαλλοντικές πολιτικές, θέτει ένα υποστηρικτικό πλαίσιο για την επέκταση των τεχνολογιών WtE. Η επιτυχία αυτού του εγχειρήματος θα απαιτήσει συντονισμένες προσπάθειες από την κυβέρνηση, τη βιομηχανία και τις κοινότητες, που θα υποστηρίζονται από τη δέσμευση για βιωσιμότητα και καινοτομία.
* Η κ. Εύη Κωνσταντοπούλου είναι ειδική στον κλάδο Ανακύκλωσης Αποβλήτων
210 9602300