Ο Βασίλης Γεωργιάδης προλογίζει το βιβλίο Ποίησης της Εριέττης Μπορνάν
Διαβάστε την κριτική για το βιβλίο.
ΠΡΟΛΟΓΙΣΜΑ
«Μετά το κακοδαίμονο θαλασσοδάρσιμο
η θεοφίλητη Σχερία.»
Εριέττη Μπορνάν «Οδυσσειακό»
Αυτή η Ποίηση έχει ψυχή. Έχει αίμα. Αναγνωρίσιμα χαρακτηριστικά. Η δημιουργός Εριέττη Μπορνάν, στη δεύτερη ποιητική της κατάθεση, ευψύχως κι εδώ αφηγείται. Επί της άυλης σχεδίας της πυρέσσουσας συγκίνησης, εκείνη κι ο ποιητικός της οίστρος συνεπιβάτες στην ψυχή των πραγμάτων. Είναι από τους Οδυσσείς των μεγάλων ταξιδιών, μιας άλλης αρχιτεκτονικής ενός μονολόγου ψυχής. Επιχειρεί τη μεγάλη Έξοδο σωτηρίας για το «φθάσιμον» κάνοντας αδιαμαρτύρητα το μεγάλο ταξίδι, αντέχοντας το γλυκό μαρτύριο της Πλεύσης. Την αναμένει ένα πρωινό εαρινής πανδαισίας σ’ έναν ευλίμενο σταθμό αισθημάτων και συναισθημάτων. Το «φθάσιμον» το μοιράζεται με τον αναγνώστη της, τον Ευλαβή και Επαρκή, γιατί η ζωή μας κοινή, «ένα κράμα εδώ» κατά την καβαφική βεβαιότητα. Μια ζωή για όλους μας βασανιστικά παρούσα, σπαταλημένη μέσα σ’ ένα διαρκή ψυχικό κοχλασμό. Κάθε ταξίδι και μια τραγωδία αλλά και μια Πλεύση Σωτηρίας, με την ψυχή να προπορεύεται προσπαθώντας να διατηρήσει άφθαρτη την επικράτεια του νου και άσβηστο το «αείζωον πυρ» των Ιδεών.
Η ποίηση της Εριέττης Μπορνάν, ούριος άνεμος δημιουργίας. Άριστα κατορθωμένο «ένδον σκάπτε». Στίχος της ομηρικής ιθαγένειας και της αξεπέραστης καζαντζακικής «ανδρείας ηχούς» αλλά και στίχος της εσπερινής φωνής της μελαγχολίας, της καρυωτακικής απόχρωσης. Στίχος που λειτουργεί στον αναγνώστη ως καθαρτήρια φλόγα, ανακλητική των ψυχών από τον μαγικό χρυσαυγή κόσμο των ομηρικών επών. Ως διαρκής γέννα. Αιματηρή. Επώδυνη. Αέναη φρυκτωρία διαμοίρασης του ζωοποιού φωτός της Συν-αλληλίας. Παιδαγωγός η ίδια, άριστη χειρίστρια του προφορικού και γραπτού λόγου των ελληνικών της ωραιότητος, ομηρίστρια «καλοζωισμένη τω πνεύματι» κοντά στους Κακριδήδες (Ιωάννη, Φάνη και Ελένη) στα χρόνια της δόξας τους, αστροβατεί πάνω και στον τελευταίο κόκκο της ποίησής της, στοχαζόμενη πάνω στο ζητούμενο Μέγα, στο ανθρωπίνως αδύνατο, στο ανθρωπίνως δυνατό. Ποίηση ως ατμοσφαιρικό μυθιστόρημα ζωής. Λόγος εν μέθη Υμνητικός της Αγάπης. Ευχαριστήριος του Έρωτα με κοχλάζουσα διονυσιακή φύση. Σε αποδράσεις ηδονής. Σε χεροπιάσματα απελπισμένου αλλά και θάλλοντα αισθησιασμού. Καταλυτικός (αυτο)σαρκασμός. Πόνος απουσίας. Ευδία παρουσίας. Ο «αντρακλάς» καζαντζακικός τω τρόπω στίχος, σε πτήση άλμπατρος, χυμένο μολύβι στο χαρτί, για να αντρειωθεί το συναίσθημα ως μπρούτζινα μπράτσα Εφηβαίου Έρωτα. Πολιορκεί το θέμα της αμυνόμενη στα κάτεργα της αυτοκριτικής μ’ ένα διαρκή αντιστικτικό συνειδησιακό μονόλογο-διάλογο, για να ακουστεί το άρρητο και να φανεί το άδηλο, με εύστοχη μεταφορά στο έσω σπίτι της ενδημούσας απαισιοδοξίας-αισιοδοξίας, στα δικά της «έγκατα» της καθημερινής της αυτοβύθισης, στα ακατέργαστα ιζήματα των προσωπικών της βιωμάτων. Έμμορφη ποίηση που σκέφτεται και ιδεοφορεί. Της ρήξης. Του ακαριαίου λόγου και της σύντομης φράσης, όπου το ρήμα συχνά εξυπονοείται. Με θαρρετή αναζήτηση σε ύφος, πνεύμα και γλώσσα της αυθεντικότητας που, εν πολλοίς, επιτυγχάνεται. Η γλώσσα πλούσια, ζεστό σώμα με γητειές που συνεπαίρνουν, εξυψώνουν, με γλυκιά εμμονή σε γλωσσολογικές αναζητήσεις, διόλου εξεζητημένες αλλά και με μια ιδιάζουσα χρήση λέξεων. Ως γλωσσ-αλγός δημιουργός επαναπατρίζει εκείνες τις παραμελημένες λέξεις του «σπερματικού λόγου» Ύφος, Γλώσσα και η εμφορούμενη θαυμαστή Ιδέα, ως πρωταγωνιστικά Υποκείμενα, θάλλουν στη Συλλογή.
Η Εριέττη Μπορνάν της σεμνότητας αυτοβούλως δείχνει να τοποθετεί εαυτήν στους «άδοξους» ποιητές που δεν επαιτούν την (αργυρώνητη) δόξα, αρκούμενοι στο να βλέπουν τους στίχους τους με ζυγισμένο ενθουσιασμό και αριστοκρατική φυσικότητα, ορθωμένα στήθη και απλωμένα σαρκωμένα πανιά μέσα στις ψυχές των ανθρώπων.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ
Ιστορικός-Λογοτέχνης
Ποια είναι η Εριέττη Μπορνάν
Δείτε ΕΔΩ
